CONSTRUÍNDO UNHA CASA SEN ACOSO

 No marco do Festival do Libro, abrimos no noso centro unha xanela especial: a exposición “Lecturas que abrazan: Construíndo unha casa sen acoso”, unha proposta que recolle o froito do traballo lector desenvolvido nas aulas co acompañamento do Departamento de Orientación e do equipo docente.

Esta casa simbólica construíuse cos seguintes piares:

📖 Os libros:

• Orellas de bolboreta, de Luisa Aguilar e ilustrado por André Neves, invitounos a falar de autoestima, aceptación e da beleza da diversidade.

• El cazo de Lorenzo, de Isabelle Carrier, achegou ao alumnado unha metáfora visual e poderosa sobre as dificultades, a inclusión e a importancia da empatía.

• Subnormal: unha historia de acoso escolar, cómic baseado na experiencia real de Iñaki Zubizarreta, con guión de Fernando Llor e ilustracións de Miguel Porto, permitiu ao alumnado de ESO afondar nunha historia impactante sobre o acoso, a dor e a capacidade de superación.

🎨 As creacións do alumnado:

• Bolboretas decorativas elaboradas polo alumnado de Infantil, que simbolizan a transformación e a liberdade de ser un mesmo.

• Cazos de barro e de cartón realizados en Primaria, que nos falan de cargar coas diferenzas con orgullo e da importancia de apoiar quen o precisa.

• Cómics elaborados en Canva polo alumnado de ESO, que recollen as súas propias reflexións sobre o acoso escolar e o valor da palabra como ferramenta de denuncia e transformación.

📘 Tamén para quen educa: un libro que acompaña o profesorado

A exposición “Lecturas que abrazan” inclúe tamén unha proposta pensada especialmente para o profesorado: o libro Lectura y acoso escolar. Propuestas para la mejora de la convivencia (Editorial Narcea, 2022). Esta obra recolle contos e historias acompañadas de propostas didácticas que axudan a tratar na aula temas fundamentais como o respecto, a empatía ou a resolución pacífica de conflitos. É unha ferramenta valiosa para repensar a práctica docente, fomentar o pensamento crítico e impulsar dinámicas de aula que promovan a convivencia desde a lectura.

🏡 A metáfora da casa:
O espazo expositivo reinterpreta unha casa como lugar de acollida, coidado e seguridade. As bolboretas adornan as paredes, os cazos penduran coma se fosen recordos que nos convidan a non esquecer, e os libros están no centro, porque é a través deles que nos achegamos ao outro con empatía.

Esta iniciativa non sería posible sen o apoio da nosa biblioteca escolar e da súa coordinadora, que transformaron un recuncho do colexio nun espazo de reflexión compartida.

Desde o Departamento de Orientación, agradecemos a implicación de todo o profesorado participante, que fixo da lectura unha ferramenta para construír conciencia, emoción e convivencia.

Anímate a visitar a exposición no corredor principal do centro. 

Porque educar tamén é decorar con sentido. 

Porque ler tamén é abrazar.

LECTURAS QUE ABRAZAN

Con motivo do Festival do Libro, desde o Departamento de Orientación do noso centro organizamos unha serie de propostas co obxectivo de fomentar a lectura como ferramenta para traballar valores fundamentais como a empatía, a autoestima, a aceptación das diferenzas e a prevención do acoso escolar. Estas actividades non serían posibles sen o apoio imprescindible da nosa biblioteca escolar e da súa coordinadora, que, unha vez máis, puxeron ao servizo da comunidade educativa un espazo de encontro, reflexión e creatividade.

O alumnado de 6º de Educación Infantil participou nun contacontos baseado no libro Orellas de bolboreta, levado a cabo pola nosa especialista en Pedagoxía Terapéutica, Isabel Cachaldora. A través desta fermosa historia, traballouse a aceptación das diferenzas, a autoestima e a empatía como ferramentas clave para combater o acoso escolar e fomentar o respecto polos demais. Como actividade final, o alumnado elaborou bolboretas decorativas, que se integrarán proximamente na exposición colectiva “Lecturas que abrazan: Construíndo unha casa sen acoso”.

O alumnado de 1º de Educación Primaria participou nunha actividade desenvolvida pola nosa especialista en Audición e Linguaxe, Eva Rodríguez, arredor do conto El cazo de Lorenzo. Comezouse cunha lectura guiada e o visionado do vídeo animado, seguido dun espazo de reflexión grupal sobre a empatía, a inclusión e a importancia da axuda mutua. Finalmente, o alumnado elaborou cazos de barro personalizados, que se incorporarán nunha segunda fase á exposición.

O alumnado de 4º de Educación Primaria participou nunha actividade deseñada e desenvolvida polo noso especialista en Pedagoxía Terapéutica, Alberto Blanco, tamén baseada no conto El cazo de Lorenzo. Tras a lectura e o visionado do vídeo, o grupo participou nunha reflexión compartida e elaborou cazos de cartón con mensaxes de apoio e solidariedade, que se integrarán igualmente na exposición “Lecturas que abrazan: Construíndo unha casa sen acoso”.

Por último, co alumnado de 2º da ESO, desenvolveuse unha actividade incluída nun programa de sensibilización sobre o acoso escolar, coordinada pola orientadora educativa do centro, Ana Conde. A proposta estruturouse en varias fases: unha introdución á temática do acoso escolar mediante unha presentación inicial, o visionado dun vídeo coa testemuña de Iñaki Zubizarreta, a lectura guiada do cómic Subnormal: unha historia de acoso escolar e unha reflexión grupal a partir de preguntas semiestruturadas. Como produto final, o alumnado elaborou cómics explicativos coa ferramenta Canva, que se sumarán á exposición común.

Desde o Departamento de Orientación, agardamos que esta exposición sexa ben acollida pola comunidade educativa e, sobre todo, que contribúa a construír un contexto máis consciente e sensibilizado fronte á realidade do acoso escolar.

Porque só desde o respecto, a empatía e a palabra compartida podemos construír escolas nas que todas as persoas se sintan seguras, queridas e escoitadas.

A boa convivencia non se impón: cultívase con coidado, día a día, entre todas e todos.

Obradoiros creativos no comedor: espazos para crear, colaborar e medrar

No noso colexio entendemos o tempo de comedor como unha oportunidade educativa máis, un espazo no que seguir aprendendo dende o xogo, a creación e a convivencia.

Estas semanas estamos a desenvolver obradoiros nos que as protagonistas son as pulseiras feitas con gomas de cores. Unha actividade aparentemente sinxela, pero con gran valor pedagóxico: as nenas e nenos traballan a súa creatividade, experimentan con formas e combinacións cromáticas, e desenvolven a súa psicomotricidade fina, fundamental para habilidades como a escritura ou o manexo de utensilios.

O traballo en grupos colaborativos é outro dos piares destas sesións: aprender a escoitar, propoñer, axudarse e valorar as achegas das demais persoas son competencias sociais imprescindibles que reforzamos a través de dinámicas cooperativas.

Dende o ámbito educativo apostamos por actividades que conecten coa súa motivación e lles permitan expresarse, tomar decisións e, sobre todo, gozar mentres aprenden. Porque cada momento do día pode ser unha oportunidade para educar.

O noso compromiso co TEA: educar para incluír!

Cada 2 de abril conmemórase o Día Mundial da Concienciación sobre o Autismo, unha data clave para dar visibilidade ás persoas con Trastorno do Espectro do Autismo (TEA) e lembrar a importancia de construír contornos educativos verdadeiramente inclusivos.

Dende o ámbito escolar temos un papel fundamental: educar na comprensión, no respecto e na empatía, valores esenciais para que o noso alumnado medre nunha sociedade que recoñeza a diversidade como unha riqueza, e non como unha barreira.

Sensibilizar sobre o autismo non só beneficia o alumnado con TEA. Tamén axuda o resto do grupo a desenvolver competencias emocionais, sociais e éticas que melloran a convivencia e fortalecen a cohesión da comunidade educativa. 

Conmemorar este día non é unha actividade puntual, senón unha maneira de reforzar o noso compromiso cunha educación inclusiva, equitativa e con sentido.

Desde as etapas máis temperás ata a adolescencia, podemos adaptar as mensaxes e actividades para que todo o alumnado entenda que:

• Non todas as persoas aprendemos do mesmo xeito.

• Todas precisamos sentirnos aceptadas, valoradas e acompañadas.

• A diferenza non nos separa: enriquécenos.

Ademais de todas estas reflexións, desde o Departamento de Orientación levamos a cabo diversas iniciativas para achegar o TEA a toda a comunidade educativa:

• Difundimos propostas de actividades para traballar na acción titorial, adaptadas a cada etapa educativa.

• Visitamos a biblioteca do centro, onde atopamos unha ampla selección de libros que abordan o autismo desde diferentes perspectivas e para todas as idades.

• Participamos nunha actividade simbólica pintando as mans de azul, como xesto de apoio, sensibilización e concienciación.

Porque a educación inclusiva constrúese cada día, con pequenos xestos que deixan grandes pegadas!